Het zenuwstelsel is het communicatiesysteem van lichaam en geest en je kunt het vergelijken met het Internet van het lichaam dat signalen doorgeeft van en naar de zintuigen, spieren, lichaamsorganen en zenuwcellen.
Het zenuwstelsel is onder te verdelen in een animaal zenuwstelsel en een autonoom zenuwstelsel. Met het normale bewustzijn hebben we invloed op het animale zenuwstelsel, ten aanzien van actie, het bewegen van spieren en lichaamsdelen.
Op het autonome zenuwstelsel hebben we geen directe invloed, het wordt gestuurd vanuit het onderbewustzijn. Het autonome zenuwstelsel is te verdelen in het ortho-sympatische zenuwstelsel en het parasympatische zenuwstelsel. Deze systemen zijn tegengesteld, maar deze tegengestelde werking is van groot belang voor de gezondheid.
Ortho-sympatisch zenuwstelsel
Het ortho-sympatische zenuwstelsel, je komt ook de benaming sympathisch zenuwstelsel tegen, wordt ook wel het gaspedaal van het lichaam genoemd. Het zet aan tot ACTIE en zorgt voor het vrijkomen van de benodigde energie die bij de actie nodig is. Het is ook het deel van het zenuwstelsel dat kan helpen als er zich een noodsituatie voordoet waarbij het lichaam in de zogenaamde vecht-vlucht houding kan worden gebracht. Daarbij kunnen in korte tijd hormonen vrijgemaakt worden zoals o.a. adrenaline en cortisol om het proces van ‘vluchten of vechten’ te ondersteunen. Er wordt dan extra bloed gestuurd naar de benen en armen. Het zorgt ervoor dat de gedachten zich centreren rondom de oorzaak van de stress. In ons moderne leven hoeven we gelukkig meestal niet te vluchten of vechten, we worden echter wel met veel stressfactoren geconfronteerd en als we onvoldoende zorgen voor rust of andere activiteiten die stress afvoeren dan blijft het ortho-sympatische zenuwstelsel te veel actief hetgeen tot gezondheidsklachten kan leiden.
Het ortho-sympatische zenuwstelsel houdt verband met de volgende lichamelijke reacties:
- Pupillen verwijden
- Remt speekselklieren
- Verhoogt hartslagfrequentie
- Werking maag en afvaluitscheiding wordt vertraagd
- Spieren trekken samen
- Bronchiën zetten uit
Parasympatische zenuwstelsel
Het parasympatische zenuwstelsel wordt ook wel de rem van het lichaam genoemd, het zorgt voor rust, herstel en balans. In diepe rust wordt het spijsverteringssysteem actief, opruimwerkzaamheden kunnen plaatsvinden en het immuunsysteem krijgt meer ruimte om kwalitatieve reparaties aan het lichaam uit te voeren in plaats van Quick fixes.
Het parasympatische zenuwstelsel houdt verband met de volgende lichamelijke reacties:
- Pupillen vernauwen
- Stimuleert speekselklieren
- Verlaagt hartslagfrequentie
- Werking maag en afvaluitscheiding wordt gestimuleerd
- Spieren ontspannen
- Bronchiën trekken samen
Waarom is dit voor hypnotherapie van belang?
Gedurende de dag bouwen we van nature stress op in ons lichaam. Stress is een vorm van spanning die in het lichaam van mensen, dieren of planten optreedt als reactie op externe prikkels en die gevolgd wordt door een bepaald patroon van fysiologische reacties
De reacties zijn o.a. dat er meer stress hormonen in het lichaam zijn zoals bijvoorbeeld adrenaline en cortisol. Hormonen zijn eigenlijk nooit slecht, ze hebben allemaal een rol, maar als het lichaam onvoldoende in balans komt, dat wil zeggen dat ook het parasympatische systeem ruimte krijgt om zijn werk te doen, dan kunnen de overtollige stresshormonen onvoldoende afgevoerd worden.
Het Vakblad voor de Natuurgeneeskunde van Maart/April 2014 geeft aan: “Stress is de oorzaak van 86% van de ziektegevallen. Mentale en emotionele stress, voortdurend leven met zorgen, twijfels en angsten, gebrek aan eigenliefde, zelfrespect en hoop, zijn zaken die kunnen bijdragen aan het ontwikkelen van kanker. In veel gevallen is er bij de kankerpatient ook sprake van een onopgelost emotioneel trauma dat in de jaren voorafgaand aan de diagnose heeft plaatsgevonden.”
Door stress komt cortisol vrij in het lichaam, wat ervoor zorgt dat lichaamsvloeistoffen zuur worden. Daarnaast verzwakt chronische stress het immuunsysteem dramatisch.
Door naar bovenstaande lijstjes te kijken wordt het duidelijk dat bepaalde klachten een verband kunnen houden met een onbalans tussen het ortho-sympatische en parasympatische zenuwstelsel. Buik- en darmklachten die psychosomatisch van aard zijn kunnen verband houden met het feit dat het parasympatische zenuwstelsel te weinig de ruimte krijgt. Bij tal van klachten kan een onderdeel van de sessie zijn het aanleren van krachtige zelfhypnose om de cliënt in staat te stellen stress af te voeren. Gelukkig kunnen we daar zelf veel aan doen.
Op welke wijze kan stress worden afgevoerd?
- Hypnose – direct door diepe lichamelijke en fysieke ontspanning
- Hypnotherapie – indirect: Het voorkomen van stress door het verbeteren van zelfwaarde, zelfvertrouwen – minder afhankelijk zijn van prikkels van buitenaf
- Slapen
- Mediteren
- Lichaamsbeweging
- Positieve seksuele activiteit
Hypnotherapie heeft de cliënt veel te bieden en dat begint al met het leren van zelfhypnose om de cliënt in staat te stellen controle terug te geven over een deel van lichaam en geest waarbij in korte tijd mentale en fysieke stress kan worden afgevoerd.
Soms kunnen cliënten in de jeugd grote trauma’s hebben meegemaakt, waardoor het lichaam niet langer meer in staat is om in de rust stand te komen. Een voorbeeld hiervan kan zijn seksueel misbruik op jonge leeftijd, waardoor er een deel van het onderbewustzijn voortdurend op scherp staat om de omgeving te monitoren.