Medische hypnose onderzoek

• fMRI toont verschillende hersenconnectiviteitspatronen tussen lichte (HS1) en diepe hypnose (HS2).
•  Linguale gyrus is een consistent belangrijk knooppunt in beide hypnosetoestanden.
• Ademhalingsfrequentie daalde significant tijdens hypnose; hartslag bleef gelijk.
• Dave Elman techniek is gevalideerd met 50 ervaren deelnemers.
• Universiteit Zürich + OMNI samenwerking bevestigt zowel academische als klinische waarde.
• Posterior hot zone (waaronder de linguale gyrus) werd duidelijk geactiveerd.
• Diepteverschillen in hypnose zijn objectief meetbaar in de hersenen.

Kernbevindingen van het fMRI-onderzoek

Verschil tussen HS1 en HS2

De fMRI-resultaten laten zien dat HS1 en HS2 twee verschillende hypnotische toestanden zijn. In begrijpelijke taal: het onderzoek laat zien dat er echt twee verschillende hypnotische staten bestaan – de somnambulistische staat en de diepere Esdaile-staat. De auteurs concluderen dat er verschillende hypnosedieptes bestaan, ondersteund door verschillen in de netwerkconfiguraties. Bij directe vergelijking van HS1 en HS2 kregen de onderzoekers onderscheidende connectiviteitsprofielen, wat erop wijst dat HS2 een ander neuronaal patroon activeert dan HS1.

Diepe hypnose (HS2) met overeenkomsten voor LSD en propofol

Tijdens diepe hypnose (HS2) traden veranderingen op in de somatosensorische verwerking die lijken op waarnemingen bij LSD-geïnduceerde bewustzijnsveranderingen. Zo beschreven deelnemers sensaties (bijvoorbeeld verlengde ledematen) die ook in LSD-toestanden voorkomen. Eerder EEG-onderzoek (Ihalainen et al.) vond bovendien vergelijkbare pariëto-occipitale connectiviteitspatronen bij propofol-geïnduceerde verlies van bewustzijn. Hoewel farmacologische sedatie en hypnose niet identiek zijn, benadrukt dit de overeenkomstige betrokkenheid van pariëto-occipitale netwerken in HS2. Anders gezegd: Bij de diepe hypnose werden hersenpatronen gevonden die overeenkomsten vertonen met toestanden onder propofol (narcose) en LSD (psychedelica). Tegelijkertijd zijn er ook duidelijke verschillen. Het bijzondere is dat hypnose deze veranderingen tot stand brengt zonder farmacologische middelen, enkel door mentale begeleiding.

Linguale gyrus als knooppunt in beide staten

In onze analyse was de linguale gyrus in beide hypnosestaten prominent betrokken. Deze hersenregio toonde in alle statistische vergelijkingen significante netwerkveranderingen, wat overeenkomt met eerdere bevindingen dat de linguale gyrus een kerngrens voor hypnotische respons is. Kortom: in zowel HS1 als HS2 fungeert de linguale gyrus als consistent knooppunt in de veranderde connectiviteit.

Ademfrequentie daalt, hartslag constant blijft

Tegenover de controlecondities vertraagde tijdens hypnose de ademhaling significant. De gemiddelde duur van een ademcyclus nam toe in zowel HS1 als HS2. Tegelijkertijd bleef de hartslag nagenoeg gelijk. De auteurs rapporteerden dat hartslag (en hartslagvariabiliteit) niet verschillen tussen de hypnotische en controletoestanden, terwijl de ademhalingspatronen duidelijk vertraagden.

Dave Elman-inductie bij 50 ervaren deelnemers

Voor de hypnose-inductie werd de beproefde Dave Elman-techniek gebruikt, aangepast aan de MRI-omgeving. Aan het onderzoek namen 50 gezonde deelnemers deel die allemaal ervaring hadden met deze methodiek. Alle proefpersonen hadden vooraf training gekregen via Hypnose.NET/OMNI Hypnosis International en konden daardoor gedurende de fMRI-opname in de hypnotische staten blijven.

Samenwerking UZH en OMNI Hypnosis Training Center Zwitserland

Deze studie is uitgevoerd door onderzoekers van de Universiteit Zürich in samenwerking met Hypnose.NET GmbH/OMNI Hypnosis International. De deelnemers werden getraind door OMNI en ook de financiering kwam uit deze samenwerking. Zo levert Hypnose.NET/OMNI niet alleen de hypnosetraining, maar financierde het project ook mee aan deze fMRI-onderzoeken.

Activering van de pariëto-occipitale “posterior hot zone”

In beide hypnotische toestanden trad sterke activering op in pariëto-occipitale netwerken. Deze gebieden (inclusief cuneus, precuneus, occipitaal- en linguale kernen) behoren tot het zogenoemde ‘posterior hot zone’ dat geassocieerd wordt met veranderde bewustzijnstoestanden. Met andere woorden: bij zowel HS1 als HS2 zagen de onderzoekers verhoogde activiteit in dat achterhoofdse hersengebied dat belangrijk is voor trance-achtige staten.

Verschillende neurale netwerken voor HS1 en HS2

Tot slot activeerden HS1 en HS2 duidelijk verschillende neurale netwerken. De data suggereren dat de diepe staat HS2 afwijkt van HS1, wat inhoudt dat het geen triviaal verschil is maar een aparte hersenconfiguratie. De auteurs concluderen dan ook dat HS1 en HS2 als twee uiteenlopende hypnotische staten gezien moeten worden, elk met eigen connectiviteitspatronen.

Van onderzoek naar praktijk

Deze wetenschappelijke inzichten zijn niet alleen theoretisch relevant, maar helpen ook om hypnose in de klinische praktijk beter te begrijpen en gericht toe te passen. Het onderscheid tussen verschillende staten laat zien waarom zorgprofessionals baat hebben bij duidelijke scholing en oefening in het gebruik van hypnose.