In hypnose en het zenuwstelsel gaan we nader in op hoe het zenuwstelsel met behulp van hypnose in balans gebracht kan worden. Het zenuwstelsel is het communicatiesysteem van lichaam en geest en je kunt het vergelijken met het Internet van het lichaam dat signalen doorgeeft van en naar de zintuigen, spieren, lichaamsorganen en zenuwcellen.
Het zenuwstelsel is onder te verdelen in een animaal zenuwstelsel en een autonoom zenuwstelsel. Met het normale bewustzijn hebben we invloed op het animale zenuwstelsel, ten aanzien van actie, het bewegen van spieren en lichaamsdelen.
Op het autonome zenuwstelsel hebben we geen directe invloed, het wordt gestuurd vanuit het onderbewustzijn. Het autonome zenuwstelsel is te verdelen in het ortho-sympatische zenuwstelsel en het parasympatische zenuwstelsel. Deze systemen zijn tegengesteld, maar deze tegengestelde werking is van groot belang voor de gezondheid.
Ortho-sympatisch zenuwstelsel
Het ortho-sympatische zenuwstelsel, je komt ook de benaming sympathisch zenuwstelsel tegen, wordt ook wel het gaspedaal van het lichaam genoemd. Het zet aan tot ACTIE en zorgt voor het vrijkomen van de benodigde energie die bij de actie nodig is. Het is ook het deel van het zenuwstelsel dat kan helpen als er zich een noodsituatie voordoet waarbij het lichaam in de zogenaamde vecht-vlucht houding kan worden gebracht. Daarbij kunnen in korte tijd hormonen vrijgemaakt worden zoals o.a. adrenaline en cortisol om het proces van ‘vluchten of vechten’ te ondersteunen. Er wordt dan extra bloed gestuurd naar de benen en armen. Het zorgt ervoor dat de gedachten zich centreren rondom de oorzaak van de stress. In ons moderne leven hoeven we gelukkig meestal niet te vluchten of vechten, we worden echter wel met veel stressfactoren geconfronteerd en als we onvoldoende zorgen voor rust of andere activiteiten die stress afvoeren dan blijft het ortho-sympatische zenuwstelsel te veel actief hetgeen tot gezondheidsklachten kan leiden.
Het ortho-sympatische zenuwstelsel houdt verband met de volgende lichamelijke reacties:
- Pupillen verwijden
- Remt speekselklieren
- Verhoogt hartslagfrequentie
- Werking maag en afvaluitscheiding wordt vertraagd
- Spieren trekken samen
- Bronchiën zetten uit
Parasympatische zenuwstelsel
Het parasympatische zenuwstelsel wordt ook wel de rem van het lichaam genoemd, het zorgt voor rust, herstel en balans. In diepe rust wordt het spijsverteringssysteem actief, opruimwerkzaamheden kunnen plaatsvinden en het immuunsysteem krijgt meer ruimte om kwalitatieve reparaties aan het lichaam uit te voeren in plaats van Quick fixes.
Het parasympatische zenuwstelsel houdt verband met de volgende lichamelijke reacties:
- Pupillen vernauwen
- Stimuleert speekselklieren
- Verlaagt hartslagfrequentie
- Werking maag en afvaluitscheiding wordt gestimuleerd
- Spieren ontspannen
- Bronchiën trekken samen
Waarom is dit voor hypnotherapie van belang?
Gedurende de dag bouwen we van nature stress op in ons lichaam. Stress is een vorm van spanning die in het lichaam van mensen, dieren of planten optreedt als reactie op externe prikkels en die gevolgd wordt door een bepaald patroon van fysiologische reacties
De reacties zijn o.a. dat er meer stress hormonen in het lichaam zijn zoals bijvoorbeeld adrenaline en cortisol. Hormonen zijn eigenlijk nooit slecht, ze hebben allemaal een rol, maar als het lichaam onvoldoende in balans komt, dat wil zeggen dat ook het parasympatische systeem ruimte krijgt om zijn werk te doen, dan kunnen de overtollige stresshormonen onvoldoende afgevoerd worden.
In het Vakblad voor de Natuurgeneeskunde van maart/april 2014 werd besproken dat stress een rol kan spelen bij het ontstaan en verergeren van uiteenlopende gezondheidsklachten. Mentale en emotionele belasting, zoals langdurige zorgen, angsten of een gebrek aan zelfwaardering, kan invloed hebben op het welzijn. Sommige onderzoekers en therapeuten veronderstellen dat dergelijke factoren samenhangen met een verhoogde lichamelijke belasting, maar hierover bestaat geen eenduidige wetenschappelijke consensus.
Langdurige stress kan het evenwicht tussen het ortho-sympathische en parasympathische zenuwstelsel verstoren, wat bijvoorbeeld invloed kan hebben op spijsvertering en ontspanning. Binnen een hypnotherapiesessie kan, als de cliënt dat wenst, aandacht worden besteed aan ontspannings- en zelfhypnosetechnieken die bedoeld zijn om spanning te verminderen. Deze methoden zijn complementair en vervangen geen medische behandeling.
Op welke wijze kan stress worden afgevoerd?
- Hypnose – direct door diepe lichamelijke en fysieke ontspanning
- Hypnotherapie – indirect: Het voorkomen van stress door het verbeteren van zelfwaarde, zelfvertrouwen – minder afhankelijk zijn van prikkels van buitenaf
- Slapen
- Mediteren
- Lichaamsbeweging
- Positieve seksuele activiteit
Hypnotherapie kan cliënten technieken aanleren, zoals zelfhypnose, die hen helpen zich te ontspannen en beter met spanning om te gaan. Sommige mensen ervaren dit als steun bij het herstel van hun energiebalans. Het is een aanvullende methode en vervangt geen medische behandeling
Soms kunnen cliënten in de jeugd grote trauma’s hebben meegemaakt, waardoor het lichaam niet langer meer in staat is om in de rust stand te komen. Een voorbeeld hiervan kan zijn seksueel misbruik op jonge leeftijd, waardoor er een deel van het onderbewustzijn voortdurend op scherp staat om de omgeving te monitoren.